De Vier Edele Waarheden.
De waarheid van het lijden ( Pali : dukkha ).
Het leven is getekend door het lijden, omdat alle levensvormen vergankelijk zijn en constant veranderen. Dukkha wijst op een gebrek aan permanente voldoening. De dingen voldoen niet aan onze verwachtingen of normen. Daarnaast zijn er alle vormen van mentaal en fysiek lijden. Dukkha is niet pessimistisch bedoeld. Als we dukkha herkennen en begrijpen is een oplossing mogelijk. De Boeddha erkende dat er vreugde en geluk bestaat, maar ook lijden en verdriet. Het geluk dat we ervaren is nooit van blijvende aard. Als gevolg van de onstabiele en vergankelijke aard van alle dingen, dragen ze in zich eveneens het aspect van dukkha.
De waarheid van de oorzaak van het lijden ( Pali : samudaya ).
De oorzaak van het lijden is de begeerte naar iets. We kunnen drie vormen onderscheiden :
– Zintuiglijke begeerte : een mentale of fysieke begeerte naar aangename gevoelens die ontstaan als gevolg van
zintuiglijk contact. Hunkering naar alle vormen van sensueel genot.
– Begeerte naar bestaan : willen blijven bestaan in de huidige of in een andere, alternatieve vorm of omstandigheden.
– Begeerte naar niet – bestaan : niet willen blijven bestaan in huidige vorm of omstandigheden. Niet willen blijven
bestaan in een alternatieve vorm of omstandigheden.
Alle vormen van menselijk lijden ontstaan als gevolg van deze drie vormen van begeerte. Begeerte ontstaat echter door onwetendheid. De grootste onwetendheid is de perceptie van een “ zelf “ en onze begeerte de realiteit te veranderen in functie van dit gepercipieerde “ zelf “.
De waarheid van de opheffing van het lijden ( Pali : nirodha ).
Ieder mens heeft genoeg in zich om het lijden op te heffen. Geluk ontstaat niet door het nastreven van onze begeerten en hunkeringen. Geluk ontstaat door de werkelijkheid te zien en te accepteren zoals ze is.
De waarheid van het pad naar de opheffing van het lijden ( Pali : magga ).
Het achtvoudige pad is de weg die leidt tot opheffing van het lijden :
- Juist inzicht.
- Juiste intentie.
- Juist woordgebruik.
- Juist handelen.
- Juist levensonderhoud.
- Juiste inspanning.
- Juiste aandacht.
- Juiste concentratie.